كتاب «جوامع التواريخ» يا «تاريخ رشيدي»، اثري مربوط به اواخر سده هفتم و اوايل سده هشتم هجري در فهرست حافظه جهاني يونسكو به ثبت رسيد.
با ثبت اين اثر، تعداد آثار مكتوب ايراني در اين فهرست يونسكو به 10 اثر رسيد.
جامعالتواريخ نوشته «رشيدالدين فضلالله همداني» كتابي است درباره اسطورهها، باورها، فرهنگ و تاريخ ايران تا دوره مغول كه به سفارش «غازان خان»، پادشاه ايلخاني نوشت، اما پس از درگذشت او كتاب به «الجايتو»، سلطان بعدي تقديم شد.
یونسکو از سال 1992(1371) شروع به ثبت این آثار با عنوان حافظه جهانی کرد تا نه فقط محلی برای ثبت مستندات ارزشمند بهوجود بیاورد و زمینه استفاده از آنها را در سراسر جهان فراهم کند که با ثبت این آثار و مشخصشدن مالکیت آنها، زمینه تاراج و دادوستد غیرقانونی آنها را کم کند.
این مستندات نه فقط به خاطر تهدیدهایی که در گذشته همچون جنگها، آشوبهای اجتماعی و عوامل طبیعی از بین میرفتند که در دوره حاضر قاچاقچیان آثار باستانی نیز به روند تخریب این اسناد جهانی دامن میزنند.
شاهنامه بایسنغری از کاخ موزه گلستان (2007)(1386)، وقفنامه رَبعرشیدی از کتابخانه مرکزی تبریز (2007)، مجموعه اسناد تشکیلات اداری دوره صفویه آستان قدس رضوی از سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی (2009)(1388)، مجموعهای از پنج نسخه خطی پنجگنج یا خمسهنظامیگنجوی از کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران، کتابخانه و موزه ملیملک، موزه ملیایران، کاخ موزهگلستان و کتابخانه مدرسهعالیشهیدمطهری (2011)(1390)، التفهیم لاوائل صناعه التنجیم ابوریحان بیرونی از کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی (2011)، ذخیره خوارزمشاهی از کتابخانه مدرسهعالیشهید مطهری (2013)(1392)، نقشههای دوره قاجار ایران از مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه (2013) دو کتاب «کلیات» سعدی و «مسالکالممالک» اصطخری (2015)(1394) تاكنون در فهرست حافظه جهاني يونسكو به ثبت رسيده است.
موضوع ثبت آثار در برنامه حافظه جهانی یونسکو با دیگر آثار ثبتی در یونسکو تاحدودي متفاوت است
آثاری که در این بخش از یونسکو به ثبت میرسند، شامل نسخههای مکتوب از نوشتههای تاریخی هستند. نسخههای مختلف از یک اثر تاریخی میتواند توسط چند کشور ثبت شود، به این ترتیب که هر کشور میتواند نسخه خود را جداگانه به ثبت برساند.
بهعنوان مثال تاجیکستان یک نسخه از دیوان حافظ را که در یکی از کتابخانههای آن کشور نگهداری میشد، 11 سال پیش در این کمیته ثبت کرد.
حافظه جهانی عنوان برنامهای است که سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) با هدف افزایش آگاهی همگانی، حفاظت پایدار و دسترسی جهانی به میراث مستند بشر برای نخستین بار در سال ١٩٩٢میلادی (۱۳۷۱ خورشيدي) به جهانیان معرفیکرد.
نظر شما